اگزما، یک بیماری پوستی شایع است که با خارش، قرمزی و پوستهپوسته شدن پوست همراه است. این بیماری میتواند در هر سنی رخ دهد، اما اغلب در دوران کودکی شروع میشود. اگر شما یا یکی از عزیزانتان به اگزما مبتلا هستید، این مقاله برای شما نوشته شده است. در این مطلب، به بررسی جامع اگزما، از علل بروز تا روشهای درمان و مراقبتهای خانگی میپردازیم.
اگزما چیست؟
اگزما، یا درماتیت آتوپیک، یک بیماری مزمن پوستی است که باعث التهاب و خارش پوست میشود. این بیماری اغلب با عوامل ژنتیکی و محیطی در ارتباط است. سیستم ایمنی بدن افراد مبتلا به اگزما، به عوامل محرک محیطی بیش از حد واکنش نشان میدهد و باعث ایجاد التهاب در پوست میشود.
علت اگزما
علت دقیق اگزما هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل زیر در بروز آن نقش دارند:
ژنتیک: داشتن سابقه خانوادگی اگزما، آسم یا تب یونجه، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش میدهد.
سیستم ایمنی: اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن باعث واکنش بیش از حد به محرکهای محیطی میشود.
محیط: تماس با مواد حساسیتزا، شویندهها، پارچههای زبر، تغییرات آب و هوایی و استرس میتوانند علائم اگزما را تشدید کنند.
علائم اگزما
علائم اگزما ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد، اما برخی از علائم شایع آن عبارتند از:
- خارش شدید پوست
- قرمزی پوست
- پوستهپوسته شدن پوست
- خشک شدن پوست
- تاولهای کوچک
- ضخیم شدن پوست
- ترک خوردن پوست
انواع اگزما
- اگزما انواع مختلفی دارد که هر کدام علائم و دلایل خاص خود را دارند. برخی از انواع شایع اگزما عبارتند از:
- اگزما آتوپیک: شایعترین نوع اگزما است که اغلب در دوران کودکی شروع میشود.
- اگزما تماسی: در اثر تماس مستقیم پوست با مواد حساسیتزا ایجاد میشود.
- اگزما دیس هیدروتیک: با تاولهای کوچک و خارشدار روی دستها و پاها مشخص میشود.
تشخیص اگزما
تشخیص اگزما معمولاً توسط پزشک بر اساس علائم بالینی و معاینه فیزیکی انجام میشود. در برخی موارد، ممکن است آزمایشهای آلرژی نیز برای تشخیص علت دقیق اگزما تجویز شود.
درمان اگزما
درمان اگزما به شدت بیماری، نوع اگزما و عوامل محرک بستگی دارد. هدف از درمان، کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی است. روشهای درمان اگزما عبارتند از:
داروهای موضعی: کرمها و پمادهای حاوی کورتیکوستروئیدها، مهارکنندههای کلسین نورین و مرطوبکنندهها برای کاهش التهاب و خارش استفاده میشوند.
داروهای خوراکی: در موارد شدید، ممکن است داروهای خوراکی مانند آنتیهیستامینها، سرکوبکنندههای سیستم ایمنی و آنتیبیوتیکها تجویز شوند.
نور درمانی: استفاده از اشعه ماوراء بنفش برای کاهش التهاب و خارش.
درمانهای طبیعی: برخی از درمانهای طبیعی مانند حمام جو دوسر، روغن نارگیل و عسل ممکن به تسکین علائم کمک کنند.
مراقبتهای خانگی
علاوه بر درمانهای پزشکی، مراقبتهای خانگی نیز در کنترل اگزما بسیار مهم است. برخی از این مراقبتها عبارتند از:
مرطوب نگه داشتن پوست: استفاده منظم از مرطوبکنندهها برای جلوگیری از خشکی پوست.
پرهیز از عوامل محرک: شناسایی و اجتناب از موادی که علائم اگزما را تشدید میکنند.
پوشیدن لباسهای نخی: از پوشیدن لباسهای پشمی و زبر خودداری کنید.
کاهش استرس: استرس میتواند علائم اگزما را تشدید کند، بنابراین روشهای مدیریت استرس مانند یوگا و مدیتیشن مفید هستند.
پیشگیری از اگزما
اگرچه نمیتوان از اگزما به طور کامل پیشگیری کرد، اما با رعایت برخی نکات میتوان از تشدید علائم آن جلوگیری کرد. این نکات عبارتند از:
- مرطوب نگه داشتن پوست: استفاده منظم از مرطوبکنندهها
- پرهیز از عوامل محرک: شناسایی و اجتناب از موادی که علائم اگزما را تشدید میکنند.
- کاهش استرس: مدیریت استرس با روشهای مختلف
- حفظ بهداشت پوست: شستن پوست با آب ولرم و شویندههای ملایم
نتیجهگیری
اگزما یک بیماری مزمن است که نیاز به درمان طولانیمدت دارد. با همکاری پزشک و رعایت توصیههای پزشکی و مراقبتهای خانگی، میتوان علائم اگزما را کنترل کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. اگر شما به اگزما مبتلا هستید، حتماً با پزشک متخصص پوست مشورت کنید.