کورتیزول هورمونی است که توسط غدد فوق کلیوی تولید میشود و نقشهای متعددی در بدن ایفا میکند. این هورمون به تنظیم قند خون، فشار خون، متابولیسم و پاسخ به استرس کمک میکند. سطح کورتیزول به طور طبیعی در طول روز تغییر میکند و معمولاً صبحها بالاتر و شبها پایینتر است. با این حال، در برخی افراد، سطح کورتیزول ممکن است به طور غیر طبیعی پایین باشد که میتواند منجر به مشکلات سلامتی مختلفی شود.
علل پایین بودن سطح کورتیزول
علل مختلفی میتوانند منجر به پایین بودن سطح کورتیزول شوند، از جمله:
بیماری آدیسون: این بیماری یک اختلال خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به غدد فوق کلیوی حمله میکند و باعث کاهش تولید کورتیزول میشود.
نارسایی غده هیپوفیز: غده هیپوفیز هورمونی به نام ACTH را تولید میکند که غدد فوق کلیوی را برای تولید کورتیزول تحریک میکند. اگر غده هیپوفیز به درستی کار نکند، ممکن است سطح کورتیزول پایین باشد.
مصرف داروهای خاص: برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها میتوانند در صورت مصرف طولانی مدت باعث کاهش تولید کورتیزول شوند.
استرس مزمن: استرس مزمن میتواند منجر به خستگی غدد فوق کلیوی و کاهش تولید کورتیزول شود.
علائم پایین بودن سطح کورتیزول
علائم پایین بودن سطح کورتیزول میتواند شامل موارد زیر باشد:
خستگی و ضعف: احساس خستگی و ضعف مداوم، حتی پس از استراحت کافی
کاهش وزن و اشتها: کاهش وزن ناخواسته و از دست دادن اشتها
فشار خون پایین: سرگیجه و احساس سبکی سر، به خصوص هنگام ایستادن
درد عضلات و مفاصل: درد و سفتی در عضلات و مفاصل
تهوع و استفراغ: احساس تهوع و استفراغ، به خصوص در صبحها
تغییرات خلقی: افسردگی، اضطراب و تحریکپذیری
مشکلات گوارشی: اسهال یا یبوست
تیره شدن پوست: تیره شدن پوست، به خصوص در نواحی چیندار بدن
تشخیص پایین بودن سطح کورتیزول
پزشک برای تشخیص پایین بودن سطح کورتیزول، ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و در مورد علائم و سابقه پزشکی شما سوال میکند. سپس ممکن است آزمایش خون، آزمایش ادرار یا آزمایش تحریک ACTH را برای بررسی سطح کورتیزول تجویز کند.
درمان پایین بودن سطح کورتیزول
درمان پایین بودن سطح کورتیزول به علت آن بستگی دارد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به مصرف داروهای جایگزین کورتیزول باشد. در موارد دیگر، درمان علت زمینهای میتواند به بهبود سطح کورتیزول کمک کند.
نتیجهگیری
پایین بودن سطح کورتیزول میتواند منجر به مشکلات سلامتی مختلفی شود. اگر علائم پایین بودن سطح کورتیزول را تجربه میکنید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مشخص شود و درمان مناسب انجام شود.