توسط : با پیشرفت فناوری هوش مصنوعی و ظهور ربات‌ها، این پرسش که آیا این فناوری‌ها جای انسان‌ها را در مشاغل مختلف می‌گیرند، بیش از پیش مطرح شده است. پاسخ به این پرسش ساده نیست و عوامل مختلفی بر آن تأثیر می‌گذارند.
تحقیقات مختلف، نتایج متفاوتی داشته‌اند
از چند سال قبل، محققان مختلفی در تلاش بوده‌اند تا به این پرسش پاسخ دهند. یکی از مشهورترین این تحقیقات، پژوهش دانشگاه آکسفورد در سال ۲۰۱۳ است که بر اساس آن، ۴۷ درصد از ۷۰۲ شغل بررسی‌شده در پژوهش را به‌خاطر ظهور برنامه‌های اتوماسیون و ربات‌ها از دست خواهند داد. این پژوهش فرض کرده بود هر شغلی که ربات‌ها بتوانند روزی آن را انجام دهند، حتما باعث بیکارشدن انسان‌ها خواهد شد.
با این حال، تحقیقات دیگری در سال‌های بعدی نتایج تحقیق آکسفورد را به چالش کشیدند. پژوهشگران مؤسسه تحقیقاتی ZEW در مانهایم آلمان اعلام کردند که تنها ۹ درصد مشاغل کاملا با هوش مصنوعی جایگزین می‌شوند و بسیاری از مشاغل دیگر هرچند مقداری از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، به‌معنای حذف انسان‌ها نخواهد بود. محققان این مؤسسه علاوه بر تخمین توانایی‌های آینده هوش مصنوعی، عواملی مانند سن، تجربه کاری، جنسیت و میزان درآمد و تحصیلات دانشگاهی شاغلان را نیز در پژوهش خود ارزیابی کردند.
نتیجه‌گیری سازمان همکاری و توسعه اقتصادی
در سال ۲۰۲۲، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) گزارشی منتشر کرد که در آن تلاش کرد تا نتایج تحقیقات مختلف در این زمینه را با یکدیگر مقایسه کند. این سازمان نتیجه گرفت که:
تا سال ۲۰۳۰، حدود ۱۴ درصد از مشاغل در کشورهای عضو OECD به‌طور کامل با هوش مصنوعی جایگزین می‌شوند.
حدود ۳۲ درصد از مشاغل نیز دستخوش تغییرات اساسی می‌شوند و نیازمند مهارت‌های جدیدی خواهند بود.
حدود ۵۴ درصد از مشاغل نیز به‌طور کلی دست‌نخورده باقی می‌مانند، اما ممکن است نیاز به تغییراتی در نحوه انجام آنها باشد.
بنابراین، نتیجه‌گیری کلی این است که هوش مصنوعی و ربات‌ها تأثیر قابل‌توجهی بر بازار کار خواهند داشت، اما لزوما باعث بیکارشدن گسترده انسان‌ها نخواهند شد.
عوامل تأثیرگذار بر آینده شغلی انسان‌ها
عوامل مختلفی بر آینده شغلی انسان‌ها در عصر هوش مصنوعی تأثیر می‌گذارند، از جمله:
سرعت پیشرفت فناوری هوش مصنوعی
میزان توانایی هوش مصنوعی در انجام وظایف مختلف
نحوه استفاده از هوش مصنوعی توسط کارفرمایان و سازمان‌ها
مهارت‌ها و توانایی‌های انسان‌ها
کسانی که می‌خواهند در آینده شغلی خود موفق باشند، باید مهارت‌های خود را به‌روز نگه دارند و مهارت‌های جدیدی بیاموزند که با فناوری هوش مصنوعی سازگار باشند. همچنین، باید آمادگی تغییر شغل یا تغییر نقش در شغل فعلی خود را داشته باشند.
