توسط : بارها شاهد رونمایی از پوشاکی بوده‌ایم که به نظر بسیار خارق‌العاده و غیرمعمول می‌آیند. در نگاه اول، ممکن است این لباس‌های آوانگارد شوخی یا عجیب به نظر برسند، اما در واقعیت، طراحان این آثار قصد دارند یک پیوند جدید بین فشن و هنر ایجاد کنند. ما می‌دانیم که هنر و فشن می‌توانند با یکدیگر پیوند محکمی داشته باشند، و حالا این طراحان تلاش می‌کنند تا این پیوند را به نمایش بگذارند.
اگر بخواهیم یک سبک از معماری را در فشن ادغام کنیم، چه اتفاقی می‌افتد؟ در این مطلب از کمد سارک، به این سوال پاسخ خواهیم داد؛ سبک بروتالیسم (Brutalism)، ماهیت و نقش آن در دنیای فشن.
**بروتالیسم چیست؟**
پیش از اینکه به تأثیر این سبک بر فشن بپردازیم، بهتر است با ماهیت و تاریخچه آن آشنا شویم. معمولاً، معماران بروتالیسم سعی دارند تا مهارت‌های خود در طراحی سازه‌های مختلف را به نمایش بگذارند. ساختمان‌هایی که توسط آنها طراحی می‌شوند، دارای هویت، فلسفه و معنا هستند و زمانی که به این سازه‌ها نگاه می‌کنیم، در فضای خاصی به وجود آمده‌اند.
به عنوان مثال، در مقایسه با معماری سنتی، احساس راحتی و در مقایسه با معماری هنری، حس حضور در یک فضای سورئال و تخیلی را تجربه می‌کنیم. حال اگر در این میان، سبکی داشته باشیم که هدفش ایجاد ترس، اندازه کوچک بودن و ناتوانی باشد، چه احساسی به ما می‌دهد؟
چندین بار دیده‌ایم که لباس‌های بسیار خاص و سورئال در رویدادهای مختلف به نمایش گذاشته می‌شوند. شاید در ابتدا این لباس‌ها به عنوان شوخی یا عجیب به نظر بیایند، اما در واقعیت، طراحان این آثار قصد دارند یک پیوند جدید بین دو دنیای هنر و فشن ایجاد کنند. ما می‌دانیم که هنر و فشن می‌توانند با یکدیگر پیوند محکمی داشته باشند، و حالا این طراحان در حال تلاش هستند تا این پیوند را به نمایش بگذارند.
اگر بخواهیم یک سبک از معماری را در فشن ادغام کنیم، نتیجه چه خواهد بود؟ در این مطلب از کمد سارک، به این سوال پاسخ می‌دهیم؛ سبک بروتالیسم (Brutalism)، ماهیت و نقش آن در دنیای فشن.
درست است که بروتالیسم وارد صحنه می‌شود. این سبک به زیبایی بصری و جلب توجه به شکل ظاهری اهمیت نمی‌دهد و دارای استانداردهای خود در زیبایی است. عناصر اصلی بروتالیسم شامل بتن، فولاد، خطوط صاف و یکدست هستند و همچنین، سازه‌ها به طور غول‌آسا طراحی می‌شوند.
بروتالیسم در دهه‌های 60 و 70 میلادی در اوج خود بود و برخی از مشهورترین ساختمان‌های کشورهای غربی به این سبک طراحی شده‌اند. گفته می‌شود که بروتالیسم به عنوان واکنشی به مدرنیسم اوایل قرن بیستم میلادی بود که هدف آن، شفاف‌سازی منطق و فلسفه ساختمان‌سازی تلقی می‌شد.
هنگامی که سازه‌های حاصل از مدرنیسم با انواع روش‌ها به زیباسازی پرداختند، بروتالیسم حقایق پشت دیوارها را با نهایت صداقت نمایان می‌کند. کاراکتر و ماهیت بروتالیسم در هر گوشه‌ای از دنیا متفاوت است و برداشت افراد از آن به فرهنگ و تاریخشان بستگی دارد.
در مثال‌هایی از معماری بروتالیست، ممکن است در اروپای شرقی و شوروی، به بروتالیسم به عنوان نماد اختیار طلبی، سوسیالیسم، دیکتاتوری و عدم آزادی نگاه شود. در کشورهایی مانند برزیل و… این سبک به عنوان نمادی از مدرنیته، پیشرفت و نوآوری تلقی می‌شود. در ایران قبل از انقلاب، بسیاری از ساختمان‌های معروف با این سبک طراحی می‌شدند؛ به عنوان مثال، شهرک اکباتان، ساختمان کاخ سنا (مجلس شورای اسلامی) و…
از لحاظ زیبایی‌شناسی، بروتالیسم با ساخته‌های صاف، عدم وجود جزئیات، استفاده از بتن و فلزات و… خلاصه می‌شود. برخی از معماران با بخشیدن جلوه‌ای هنری و انتزاعی به این سبک، سازه‌های شگفت‌انگیزی خلق کرده‌اند که امروزه به عنوان شاهکارهای معماری مدرن شناخته می‌شوند. در نهایت، بروتالیسم به ما آینده‌ای خالی از رنگ، کاراکتر و انرژی را نمایان می‌سازد که کاربردی بودن و سادگی در آن حاکم است.
اگر اصول و ویژگی‌های بروتالیسم را در فشن لحاظ کنیم، تاثیرات جالبی خواهد داشت. در دنیای فشن، طراحان اغلب از سبک‌های مختلف هنری، موسیقی، و معماری الهام می‌گیرند. به عنوان مثال، در آثار Rei Kawakubo و Martin Margiela، عناصر آشکار از ساختارشکنی Deconstructivism به کار گرفته شده و این آثار نامتعارف و انتزاعی هستند.
در دنیای High Fashion و برندهای لوکس نیز، ما عناصری از هنر دوره رنسانس و سایر جنبه‌های هنری را در طراحی‌ها مشاهده می‌کنیم. همچنین، استریت‌فشن از ژانرهای مختلف موسیقی مانند هیپ‌هاپ و راک الهام می‌گیرد.
در این راستا، بروتالیسم که حاوی خطوط صاف، بلوکی، و پیکسل مانند است، محبوبیت تازه‌ای یافته و طراحان فشن از این سبک برای خلق آثار خود استفاده می‌کنند. ویژگی‌های فشن بروتالیسم با معماری آن تقریباً یکسان هستند.
در این سبک، طراحی‌ها چشم‌نواز نیستند و حس خوبی به افراد منتقل نمی‌شود. از شکل‌های نامتعارف، استفاده از مواد ارزان و سخت، و رنگ‌های مانند سیاه و طوسی استفاده می‌شود. این ترکیبات به طراحان امکان می‌دهد تا آثاری با طابع متفاوت و جسمیت کمتر ایجاد کنند که با تأثیرات بروتالیسم هماهنگی دارند.
مدت‌هاست که طراحان فشن به استفاده از عناصر هنر، به‌ویژه معماری، علاقه نشان داده‌اند. این نگرش نشان می‌دهد که این طراحان می‌خواهند با ادغام سبک‌های هنری مختلف، به ما نشان دهند که اگر این سبک‌ها به شکل یک انسان ترکیب شوند، چه تصاویری به وجود خواهد آمد.
در این میان، طراحانی چون دانیل گرگوری ناتاله و مارتین ون استرین، کلکسیون‌های جذابی با سبک بروتالیسم ارائه کرده‌اند. به‌ویژه، مارتین ون استرین در مهرماه 2013 کلکسیونی از کت‌هایی با رنگ سیاه ارائه کرد که از دوخت ساده برخوردار بودند. او در یک مصاحبه دلایل این طراحی را توضیح داد:
“در این مجموعه، سعی کردم با استفاده از مواد ارزان قیمت، کت‌هایی طراحی کنم که کاربردی باشند و تولیدشان راحت باشد.”
“تصور کنید در دنیایی حاکم بر فرسودگی اقتصادی و جامعه‌ای که به کلی به هم ریخته است، افراد نیاز به پوشیدن لباسی دارند که بتوانند آنها را در مقابل شرایط دشوار و خطرات دنیای اطراف حفاظت کنند.”
وی همچنین درباره حضور عناصر بروتالیسم در آثار خود اظهار نمود: “بروتالیسم با خطوط صاف و ظاهری مانند دژها و بلوک‌های بتنی، حس سفت و سختی ایجاد می‌کند که به نوعی سرد، بی‌احساس و رمزآلود است.”
آثار این طراح به ما یک نگاه به دنیایی متفاوت می‌دهند که شرایط اقتصادی، جامعه‌ای ساقط و سیاره ما جایی مناسب برای زندگی ندارد. این دنیا از لحاظ بصری به گونه‌ای طراحی شده که در شرایط موجود، زنده بماند.
کلکسیون پاییز/زمستان 2016-2017 اثر دانیل گرگوری ناتاله، یکی از نمونه‌های جالب و قابل توجه در دنیای فشن بروتالیست است. دانیل گرگوری، که در گذشته به تحصیل در رشته معماری علاقه داشته، با این تجربه به فشن آمده و کلکسیونی را معرفی کرده که الهام گرفته از معماری شهر برلین و سبک بروتالیسم است.
در این کلکسیون، او تلاش کرده است تا با ادغام عناصر معماری و سبک بروتالیسم به پوشاک، جلوه‌ای انسانی ببخشد و از این طریق، اصول بروتالیسم را به شکل لباس بر تن انسان‌ها نشان دهد. او از لایه‌های پوشاک با استفاده از مواد مختلف تشکیل داده تا نشان دهد که با وجود جدایی‌ها، همه بخشی از یک واقعیت هستند.
دانیل گرگوری در مصاحبه با مجله Brvtalist درباره کلکسیون خود توضیحاتی ارائه داده است. او از معماری آلمانی در دوران دیوار برلین به عنوان منبع الهام خود نام برده و توضیح داده که چگونه این دیوار تداعی‌کننده جدایی شد و او می‌خواست این جدایی را از طریق یک لباس توصیف کند.
او افزوده که بروتالیسم با خطوط صاف و استفاده از مواد خام، حس سفت و سختی ایجاد می‌کند که به نوعی احساسی از سردی و بی‌احساسی دارد. این کلکسیون نشان می‌دهد که از دیدگاه دانیل گرگوری، بروتالیسم چگونه می‌تواند به شکلی جذاب و انسانی به زیبایی شناسی فشن منتقل شود.
تأثیر بروتالیسم بر ترندها و استریت‌فشن به عنوان یک سبک جدید در دنیای مد و پوشاک به طرز چشمگیری در حال ظهور است. با افت این سبک معماری در دهه 80 میلادی، عصر دیجیتال به بازیابی بروتالیسم کمک کرده و این سبک به عنوان یک ترند قدرتمند در دنیای مد به سطح جدیدی ارتقا یافته است. امروزه، با بازگشت نوستالژی و آسثتیک دهه‌های 70 تا 2000، بروتالیسم به عنوان یک استایل مدرن و جذاب مورد توجه قرار گرفته و در بخش‌های مختلف فشن، به خصوص استریت‌فشن، به عنوان یک الهام‌بخش برجسته محسوب می‌شود.
پاپ‌کالچر، صنعت سرگرمی، سینما، و دنیای موسیقی نقش مهمی در احیای بروتالیسم ایفا می‌کند. ساب‌کالچرهایی همچون Cyberpunk و ژانرهای موسیقی الکترونیک با ایجاد تغییرات در سلیقه‌ها، به ترند آینده فشن بروتالیسم کمک می‌کنند. این الهام‌گیری از عناصر معماری بروتالیسم در پاپ‌کالچر و سبک‌های موسیقی مختلف باعث ایجاد استایل‌های جدیدی از پوشش می‌شود، از جمله Brutalist Normcore و Brutalist Casual.
در استریت‌فشن، بروتالیسم نه تنها به عنوان یک سبک معماری بلکه به عنوان یک الهام‌بخش در ترکیب با سبک‌های دیگر نیز به کار می‌رود. این سبک به صورت نوآورانه در ترکیب با المان‌های مدرن و دیگر سبک‌ها به وجود می‌آید و می‌تواند استریت‌فشن را به سمت جهانی‌تر و مدرن‌تر سوق دهد.
در نهایت، بروتالیسم با ویژگی‌های خاص خود، شامل ساختمان‌های بتنی ساده و کاربردی، بدون تزیینات زیاد و تأکید بر ابعاد عملی، تأثیر قابل توجهی بر ترندها و استریت‌فشن آینده دارد. این سبک نه تنها یک جنبه معماری دارد بلکه به عنوان یک منبع الهام‌بخش در دنیای مد و پوشاک نیز شناخته می‌شود.
